OUDMOURTE

УДМУРТ

 

Anciennement nommé votiak, l'oudmourte est, avec le russe, la langue officielle de la république d'Oudmourtie, un membre de la Fédération de Russie dont le territoire est situé dans la partie du District Fédéral de la Volga, au sud-est de la Russie d'Europe. L'oudmourte, dont le dialecte de la région centrale a permis de développer la langue littéraire, appartient au sous-groupe permien de la branche finno-ougrienne de la famille ouralienne et s'écrit à l'aide de l'alphabet cyrillique auquel furent ajoutées quelques lettres supplémentaires.

 

 

ALPHABET CYRILLIQUE OUDMOURTE

А   Б   В   Г   Д   Е   Ё   Ж   Ӝ   З

Ӟ   И   Ӥ   Й   К   Л   М   Н   О   Ӧ  

П   Р   С   Т   У   Ф   Х   Ц   Ч   Ӵ 

Ш   Щ   Ъ   Ы   Ь   Э   Ю   Я

 

 

LES NOMBRES

Le système numéral est décimal.

1           одӥг
2           кык
3           куинь
4           ньыль
5           вить
6           куать
7           сизьым
8           тямыс
9           укмыс
10         дас

11          дас одӥг
12         дас кык
13         дас куинь
14         дас ньыль
15         дас вить
16         дас куать
17         дас сизьым
18         дас тямыс
19         дас укмыс

20        кызь
21         кызь одӥг
30        куамын
40        ньыльдон
50        витьтон
60        куатьтон
70        сизьымдон
80        тямыстон
90        укмыстон
100      сю
1000   сюрс

 

 

LE TEMPS

 

LA DIVISION DU TEMPS

matin   ӵукна
midi   лымшор, нуназе шор
soir   ӝыт
nuit   уй

jour   нунал
semaine  арня
mois   толэзь
année   ар

minute   минут
heure   час

hier   толон
aujourd'hui   туннэ
demain   ӵуказе

 

LES JOURS DE LA SEMAINE

lundi   вордӥськон
mardi   пуксён
mercredi   вирнунал
jeudi   покчиарня
vendredi   удмуртарня
samedi   кӧснунал
dimanche   арнянунал

 

LES MOIS DE L'ANNEE

janvier   толшор
février   тулыспал
mars   южтолэзь
avril   оштолэзь
mai   куартолэзь
juin   инвожотолэзь
juillet   пӧсьтолэзь
août   гудырикошкон
septembre   куарусён
octobre   коньывуон
novembre   шуркынмон
décembre   толсур

 

 

LE CORPS HUMAIN

artère  вирсэр
barbe  туш
bouche  ым
bras  суй
cerveau  вим
cheveu  йырси
cheville  лодӥга
cil  синлыс
coeur  сюлэм
colonne vertébrale  сюрлы
corps  мугор
côte  урдлы
cou  чырты
coude  гырпум
crâne  йыркобы
cuisse  макес сӥль
dent  пинь
doigt  чиньы
dos  тыбыр
épaule  пельпум
estomac  ӝуш
fesse  сарвыл
foie  мус
front  кымес
genou  пыдес
gorge  гульым
hanche  макес
intestin  сюл
jambe  пыд
joue  бам
langue  кыл
larme  синкыли, синву
lèvre  ымдур
mâchoire  ан
main  ки
menton  ангес
moustache  мыйык
muscle  быгыт
narine  нырпысы, нырпелес
nerf  нерв, лулсэр
nez  ныр
nombril  гогы
nuque  йырбер, йыртыш
oeil  син
ongle  гижы
oreille  пель
orteil  чиньы
os  лы
paupière  синкабак
peau  ку
pied  кук
poignet  суйпос, кипос
poing  мыжык
poitrine  гадь, мӧля
pouce  пӧлы
pouls  пульс
poumon  ты
rein  пекля, пушпекля
ride  кисыри                      
salive  дыльды
sang  вир
sein  ноны
sourcil  синкаш
squelette  лысьӧм
sueur  нюлам
talon  пыдбер, пыдтыш
tête  йыр
veine  вирсэр
ventre  кӧт
visage  ымныр

 

 

LES ANIMAUX

animal   пӧйшур
abeille   муш
agneau   ыжпи
aigle   ӧрӟи
âne   ишак
araignée   чонари
autruche   страус
baleine   кит
canard   ӵӧж
cerf   пужей
chameau   верблюд, дуэ
chat   коӵыш
cheval   вал
chèvre   кеч
chien   пуны
cochon   парсь
coq   атас
crabe   краб
crapaud   мувырбака
crocodile   крокодил
dauphin   дельфин
écureuil   коньы
éléphant   слон
escargot   куалялюльы
fourmi   кузьыли
girafe   жираф
gorille   горилла
grenouille   бака
guêpe   дуринчи
hérisson   ӵушъял
hibou   уйсы
hippopotame   бегемот
hirondelle   ваёбыж
insecte   нымы-кибы
kangourou   кенгуру
lapin   кролик
léopard   леопард
lézard   кенӟали
libellule   вукарнан
lièvre   лудкеч
lion   лев
loup   кион
mouche   кут
moustique   чибинь
mouton   ыж
oie   ӟазег
oiseau   тылобурдо
ours   гондыр
panthère   пантера
papillon   бубыли
perroquet   попугай
phoque   тюлень
pigeon   дыдык
poisson   чорыг
poule   курег
puce   пыӵ
rat   комак
renard   ӟичы
requin   акула
rhinocéros   носорог
sangsue   тысэра, сэра
sauterelle   ӟоз
serpent   кый
singe   обезьян, маймыл
souris   шыр
taupe   мудӥсьшыр
taureau   ош
tigre   тигр
tortue   избака, черепаха
vache   скал
veau   кунян
zèbre   зебра

 

LA TERRE ET LE MONDE

 

LA NATURE

air   омыр
arbre   писпу
argent   азвесь
bois   пу
branche   вай, улвай
brouillard   бус
chaleur   шуныт(лык)
ciel   ин
côte   ярдур
couleur   буй, тус
désert   пустыня
eau   ву
éclair   чилектэм, чилекъям
étoile   кизили
fer   корт
feu   тыл
feuille   куар
fleur   сяська
fleuve   шур
forêt   нюлэс
froid   кезьыт
fumée   ӵын
glace   йӧ
herbe   турын
île   шормуӵ
inondation   ву улэ шедён
lac   ты
lumière   югыт
lune   толэзь
mer   зарезь
monde   дунне
montagne   гурезь
neige   лымы
nuage   пилем
ombre   вужер
or   зарни
papier   кагаз
pierre   из
plante   будос
pluie   зор
poussière   тузон
racine   выжы
rocher   из гурезь
sable   луо
soleil   шунды
tempête   сильтӧл
Terre   музъем
terre    сюй
vent    тӧл
verre   пияла

 

LES COULEURS

blanc   тӧдьы
bleu   лыз
jaune   ӵуж
noir   сьӧд
rouge   горд
vert   вож

 

LES POINTS CARDINAUX

nord   уй пал
sud   лымшор пал
est   шунды ӝужан пал
ouest   шунды пуксён пал

 

LES SAISONS

printemps   тулыс
été   гужем
automne   сӥзьыл
hiver   тол