KOMI

КОМИ

 

 

Proche de l'oudmourte, le komi appartient au groupe permien de la branche finno-ougrienne de la famille ouralienne. Langue officielle, avec le russe, de la république des Komis située au nord-est de la Fédération de Russie, dans le cercle polaire Arctique, le komi, anciennement appelé zyriène, possède deux autres variantes, l'une parlée dans la région du fleuve Iazva (le komi-yazva) et l'autre possèdant le statut de langue littéraire (le komi-permiak). Si le russe est majoritaire dans cette république, le komi, dont les premiers écrits datent de 1370, a su retrouver sa place dans la société depuis la fin de l'ère soviétique. La langue s'écrit de nos jours avec l'alphabet cyrillique.

 

ALPHABET CYRILLIQUE KOMI

А   Б   В   Г   Д   Е   Ё   Ж   З   И   І   Й

К   Л   М   Н   О   Ӧ   П   Р   С   Т   У  Ф

Х   Ц   Ч   Ш   Щ   Ъ   Ы   Ь   Э   Ю   Я

 

 

LES NOMBRES

Le système numéral est de type décimal.

1           ӧти
2           кык
3           куим
4           нёль
5           вит
6           квайт
7           сизим
8           кӧкъямыс
9           ӧкмыс
10         дас

11          дас ӧти
12         дас кык
13         дас куим
14         дас нёль
15         дас вит
16         дас квайт
17         дас сизим
18         дас кӧкъямыс
19         дас ӧкмыс

20        кызь
21         кызь ӧти
30        комын
40        нелямын
50        ветымын
60        квайтымын
70        сизимдас
80        кӧкъямысдас
90        ӧкмысдас           
100      сё
1000   сюрс

 

LE TEMPS

LA DIVISION DU TEMPS

matin   асыв
midi   лун шӧр
soir   рыт
nuit   вой

jour   лун
semaine   вежон
mois   тӧлысь
année   во

minute   минут
heure   час

hier   тӧрыт
aujourd'hui   талун
demain   аски

 

LES JOURS DE LA SEMAINE

lundi   выльлун
mardi   воторник
mercredi   серӧда
jeudi   четверг
vendredi   пекнича
samedi   субӧта
dimanche   вежалун, вӧскресенньӧ

 

LES MOIS DE L'ANNEE

janvier   январ
février   февраль
mars   март
avril   апрель
mai   май
juin   июнь
juillet   июль
août   август
septembre   сентябр
octobre   октябр
novembre   ноябр
décembre   декабр

Remarque:  Les noms des mois de l'année ainsi que la plupart des jours de la semaine sont d'origine russe.

 

LE CORPS HUMAIN

artère  артерия
barbe  тош
bouche  вом
bras  сой
cerveau  вем
cheveu  юрси
cheville  коклутш, кок шег
cil  син лыс
coeur  сьӧлӧм
colonne vertébrale  сюрса лы
corps  мыгӧр
côte  ордлы
cou  голя
coude  гырддза
crâne  юр лы, юр чашка
cuisse  лядьвей
dent  пинь
doigt  чунь
dos  мыш, мышку
épaule  пельпом                            
estomac  лытка
fesse  сітан бек
foie  мус
front  кымӧс
genou  пидзӧс                      
gorge  горш
hanche  лядьвей
intestin  сюв
jambe  кок
joue  бан, бандзиб
langue  кыв
larme  синва
lèvre  вом дор, пар
mâchoire  алака лы, черлы
main  ки
menton  тшӧка
moustache  ус
muscle  яйчиг, яй сі
narine   ныр розь
nerf  вей
nez  ныр
nombril  гӧг
nuque  балябӧж
oeil  син
ongle  гыж
oreille  пель
orteil  чунь
os   лы
paupière  синдап
peau  ку, выв ку
pied  кок
poignet  килутш, лутш
poing  кабыр, чабыр, шамыр
poitrine   морӧс                    
pouce  пев
pouls  пульс, сьӧлӧм тіпкӧм
poumon  ты                           
rein  вӧрк
ride  чукыр
salive  дуль
sang  вир
sein  морӧс, нёнь
sourcil  синкым
squelette  лысер, лысьӧм
sueur  пӧсь, ньылӧм
talon  коклябӧр
tête  юр
veine  вир сӧн, вена
ventre  кынӧм
visage  чужӧм

 

LES ANIMAUX

animal   пемӧс
abeille   мазі
agneau   баля
aigle   кутш
âne   осёл
araignée   черань
autruche   страус
baleine   кит
canard   утка
cerf   кӧр
chameau   верблюд
chat   кань
cheval   вӧв
chèvre   кӧза
chien   пон
cochon   порсь
coq   петук, ай курӧг
crabe   краб
crapaud   жаба
crocodile   крокодил
dauphin   дельфин
écureuil   ур
éléphant   слӧн
escargot   лёльӧ, йӧлӧ-вӧлӧ
fourmi   кодзувкот
girafe   жираф
gorille   горилла
grenouille   лягуша
guêpe   чушкан
hérisson   ёж
hibou   сюзь
hippopotame   бегемот
hirondelle   чикыш
insecte   гаг, гут-гаг
kangourou   кенгуру
lapin   кролик
léopard   леопард
lézard   дзодзув, лёкгаг
libellule   юрсигусь, аньӧмакӧ
lièvre   кӧч
lion   лев
loup   кӧин
mouche   гут
moustique   ном
mouton   ыж
oie   дзодзӧг
oiseau   лэбач, пӧтка
ours   ош
panthère   пантера
papillon   бобув
perroquet   попугай
phoque   тюлень, нюусись
pigeon   гулю
poisson   чери
poule   курӧг, чипан
puce   пытш
rat   крыса
renard   энь руч, руч
requin   акула
rhinocéros   носорог, сюраныр
sangsue   ва нидзув
sauterelle   чирк
serpent   кый
singe   ӧблезяна
souris   шыр
taupe   муош, му шыр, зымшыр
taureau   ӧш
tigre   тигр
tortue   черепаха
vache   мӧс
veau   кукань, кук
zèbre   визя вӧв, зебра

 

LA TERRE ET LE MONDE

LA NATURE

air   сынӧд
arbre   пу
argent   эзысь
bois   пу
branche   ув
brouillard   ру
chaleur   шоныд
ciel   енэж
côte   берег, вадор
couleur   рӧм
désert   пустыня
eau   ва
éclair   чард, чардби
étoile   кодзув
fer   кӧрт
feu   би
feuille   кор
fleur   дзоридз
fleuve   ю
forêt   вӧр
froid   кӧдзыд
fumée   тшын
glace   йи
herbe   турун
île   ді
inondation   ойдӧдӧм, ваӧн босьтӧм
lac   ты
lumière   югӧр, югыд
lune   тӧлысь
mer   саридз
monde   муюгыд, став му
montagne   гӧра
neige   лым
nuage   кымӧр
ombre   шонді сай, вуджӧр
or   зарни
papier   бумага
pierre   из
plante   быдмӧг
pluie   зэр
poussière   бус
racine   вуж
rocher   креж
sable   лыа
soleil   шонді
tempête   бушков
Terre   Му
terre   му
vent   тӧв
verre   стеклӧ

 

LES COULEURS

blanc   еджыд
bleu   лӧз
jaune   виж
noir   сьӧд
rouge   гӧрд
vert   турунвиж

 

LES POINTS CARDINAUX

nord   вой, войвыв
sud   лун, лунвыв
est   асыв, асыввыв
ouest   рытыв, рытыввыв

 

LES SAISONS

printemps   тулыс
été   гожӧм
automne   ар
hiver   тӧв