BIELORUSSE

БЕЛАРУСКІ  

C'est en 1991 que l'ancienne Biélorussie soviétique acquit son indépendance sous le nom de Belarus. Pour des raisons politiques, les nouvelles autorités souhaitèrent que le biéloruse retrouve toute sa place en la déclarant langue officielle du nouvel Etat, mais, en réalité, le russe conserva son rôle prépondérant au sein de la société si bien que ce dernier obtint le statut de langue co-officielle en 1995. Il est vrai que le biélorusse est peu parlé dans les grandes villes de sorte que son rôle au sein de l'Etat est loin de faire l'unanimité. Au cours de l'ère soviétique, la politique de russification alla même jusqu'à l'écarter de l'enseignement pour devenir une matière facultative. Issu du vieux russe, l'ancienne langue slave orientale, le biélorusse appartient à la branche orientale du groupe slave de la famille indo-européenne. C'est au 12ème siècle que la langue commune au russe, ukrainien et biélorusse s'est fragmentée pour donner naissance aux trois grandes langues slaves. Pour des raisons historiques, le biélorusse s'écrit principalement avec l'alphabet cyrillique, mais, dans certaines régions de Pologne, la langue peut employer l'alphabet latin.

 

ALPHABET CYRILLIQUE BIELORUSSE

А   Б   В   Г   Д   Е   Ё   Ж   З   І   Й

К   Л  М   Н   О   П  Р   С   Т   У   Ў  

Ф   Х   Ц   Ч   Ш   Ы   Ь   Э   Ю   Я

LES NOMBRES

Le système numéral biélorusse est décimal.

1           адзін
2          два
3          тры
4          чатыры
5          пяць
6          шэсць
7          сем
8          восем
9          дзевяць
10        дзесяць


11         адзінаццаць
12        дванаццаць
13        трынаццаць
14        чатырнаццаць
15        пятнаццаць
16        шаснаццаць
17        сямнаццаць
18        васямнаццаць
19        дзевятнаццаць


20       дваццаць
21        дваццаць адзін
30       трыццаць
40       сорак
50       пяцьдзясят
60       шэсцьдзясят
70       семдзесят
80       восемдзесят
90       дзевяноста
100     сто
1000  тысяча

LE TEMPS

LA DIVISION DU TEMPS

matin   раніца
midi   поўдзень
soir   вечар
nuit   ноч

jour   дзень
semaine   тыдзень
mois   месяц
année   год

minute   мінута
heure   гадзіна

hier   учора
aujourd'hui   сёння
demain   заўтра 

LES JOURS DE LA SEMAINE

lundi   панядзелак
mardi   аўторак
mercredi   серада
jeudi   чацвер
vendredi   пятніца
samedi   субота
dimanche   нядзеля

 

 
LES MOIS DE L'ANNEE

janvier   студзень
février   люты
mars   сакавік
avril   красавік
mai   май, травень
juin   чэрвень
juillet   ліпень
août   жнівень
septembre   верасень
octobre   кастрычнік
novembre   лістапад
décembre   снежань

 

LE CORPS HUMAIN

artère   артэрыя
barbe  барада
bouche  рот
bras   рука
cerveau   мозг
cheveu   валасы
cheville   шчыкалатка
cil   вейка
coeur   сэрца
colonne vertébrale   пазваночнік
corps   цела
côte  рабро
cou    шыя
coude  локаць
crâne  чэрап
cuisse  сцягно
dent  зуб
doigt  палец
dos   спіна
épaule   плячо
estomac  страўнік
fesse   ягадзіца
foie  пячонка
front   лоб
genou   калена
gorge   горла
hanche   бядро
intestin   кішэчнік
jambe  нага
joue   шчака
langue   язык
larme   сляза
lèvre  губа
mâchoire   сківіца
main   рука
menton   падбародак
moustache  вусы
muscle   мускул
narine   ноздра
nerf   нерв
nez  нос
nombril   пуп, пупок
nuque  карак
oeil   вока
ongle   пазногаць
oreille   вуха
orteil   палец
os   косць
paupière   павека
peau  скура
pied  нага
poignet  запясце
poing   кулак
poitrine   грудзі
pouce  вялікі палец
pouls   пульс
poumon   лёгкае
rein  нырка
ride   маршчына, зморшчына
salive   сліна
sang   кроў
sein   грудзі
sourcil    брыво
squelette   шкілет
sueur   пот
talon   пята
tête   галава
veine   вена
ventre   жывот
visage   твар

 

LES ANIMAUX

animal   жывёла
abeille   пчала
agneau   ягня
aigle   арол
âne   асёл
araignée   павук
autruche   страус
baleine   кіт
canard   качка
cerf   алень
chameau   вярблюд
chat   кот
cheval   конь
chèvre   каза
chien   сабака
cochon   свіння
coq   певень
crabe   краб
crapaud   рапуха
crocodile   кракадзіл
dauphin   дэльфін
écureuil   вавёрка
éléphant   слон
escargot   смоўж, слімак
fourmi   мурашка
girafe  жырафа
gorille   гарыла
grenouille   жаба
guêpe   аса
hérisson   вожык
hibou   сава
hippopotame   гіпапатам, бегемот
hirondelle   ластаўка
insecte   насякомае
kangourou   кенгуру
lapin   трус
léopard   леапард
lézard   яшчарка
libellule  страказа
lièvre   заяц
lion   леў
loup   воўк
mouche   муха
moustique   маскіт
mouton   авечка
oie   гусь
oiseau   птушка
ours   мядзведзь
panthère   пантэра
papillon   матыль
perroquet   пагугай
phoque   цюлень
pigeon   голуб
poisson   рыба
poule   курыца
puce   блыха
rat   пацук
renard   ліса
requin   акула
rhinocéros   насарог
sangsue   п՚яўка
sauterelle   конік
serpent   вужака, змяя
singe   малпа
souris   мыш
taupe   крот
taureau   бык
tigre   тыгр
tortue   чарапаха
vache   карова
veau   цяля
zèbre   зебра

 

LA TERRE ET LE MONDE

LA NATURE

air   паветра
arbre   дрэва
argent   серабро
bois   дрэва
branche   галіна
brouillard   туман
chaleur   цяпло
ciel   неба
côte   бераг
couleur   колер
désert   пустыня
eau   вада
éclair   маланка
étoile   зорка
fer   жалеза
feu   агонь
feuille   ліст
fleur   кветка
fleuve   рака
forêt   лес
froid   холад
fumée   дым
glace   лёд
herbe   трава
île   востраў
inondation   паводка
lac   возера
lumière   святло
lune   месяц
mer   мора
monde   свет
montagne   гара
neige   снег
nuage   воблака
ombre   цень
or   золата
papier   папера
pierre   камень
plante   расліна
pluie   дождж
poussière   пыл
racine   корань
rocher   скала
sable   пясок
soleil   сонца
tempête   бура
Terre   Зямля
terre   глеба
vent   вецер
verre   шкло

 

LES COULEURS

blanc   белы
bleu   сіні
jaune   жоўты
noir   чорны
rouge   чырвоны
vert   зялёны

LES POINTS CARDINAUX

nord   поўнач
sud   поўдзень
est   усход
ouest   захад

LES SAISONS

printemps   вясна
été   лета
automne   восень
hiver   зіма