• BAGOULAL

    БАГОЛОДАЛ МИСӀСӀ

     

     

    Le bagoulal ou bagvalal est une petite langue caucasienne encore parlée dans le sud-ouest de la république du Daghestan, un membre de la Fédération de Russie, principalement dans six villages isolés du district de Tsumadinsky, à la frontière avec la Géorgie. Cet isolement explique une variation dialectale au sein de cette langue menacée d'extinction. Le bagoulal appartient au groupe avar-andi-dido de la famille nakho-daghestanaise et, bien qu'essentiellement orale, s'écrit depuis peu avec une écriture provisoire basée sur l'alphabet cyrillique avec pas moins de 60 lettres montrant ainsi la richesse de sa phonologie. Pour des raisons politiques, les Soviétiques poussèrent ce peuple à préférer la langue littéraire avar dans l'enseignement plutôt que le bagoulal qui n'avait à leurs yeux aucun intérêt.                                                       

     


    ALPHABET CYRILLIQUE BAGOULAL (PROVISOIRE)


    A   Ā   Aᴴ   Б   В   Г   Г՚   ГЪ   ГЬ   ГӀ   Д   ДЖ   Е   Ё   Еᴴ  

    Ж   З   И   Ӣ   Иᴴ   Й   К   К՚   КЪ   КЬ   КӀ   КӀ՚   Л   ЛЪ

    ЛЪЛЪ  ЛӀ   М  Н   О   Ō   Оᴴ   П   Р   С   СС   СӀСӀ   Т  ТӀ 
     
    Ӯ   У   Уᴴ  Х   ХХ   ХЪ   ХЬ   ХӀ   Ц   ЦӀ   Ч   ЧӀ   Ш   Щ      

    ЩӀ   Ъ   Э

     

     

    LES NOMBRES

    Le système numéral est décimal.

     

    1          цеб
    2          чӏеда
    3          гьабда
    4          бӯда
    5          иᴴщтуда
    6          иᴴлӏида
    7          гьакьуда
    8          бикьида
    9          гьачӏвада
    10        гьацӏада


    11         гьацӏал цеб
    12        гьацӏал чӏеда
    13        гьацӏал гьабда
    14        гьацӏал бӯда
    15        гьацӏал иᴴщтуда
    16        гьацӏал иᴴлӏида
    17        гьацӏал гьакьуда
    18        гьацӏал бикьида
    19        гьацӏал гьачӏвада


    20       чӏāцӏада
    21        чӏāцӏ цеб
    30       гьабацӏа
    31        гьабацӏ цеб
    40       бōцӏа
    41        бōцӏ цеб
    50       иᴴщвдацӏа
    51        иᴴщвдацӏ цеб
    60       иᴴлӏацӏа
    61        иᴴлӏацӏ цеб
    70       гьакьвацӏа
    71        гьакьвацӏ цеб
    80       бикьацӏа
    81        бикьацӏ цеб
    90       гьачӏвацӏа
    91        гьачӏвацӏ цеб
    100     бешеᴴда
    1000   азарда

     


    LE TEMPS


    LA DIVISION DU TEMPS

    matin   рагьалӏи
    midi   кьеб
    soir   регьерах
    nuit   релгьа

    jour   зеб
    semaine   гьакьв
    mois   босӏсӏ
    année   реш

    minute   минут
    heure   ссагӏāт

    hier   суни
    aujourd'hui   эгьели
    demain   щвала

     

     

    LES JOURS DE LA SEMAINE

    lundi   итнизеб
    mardi   талатзеб
    mercredi   арбагӏзеб
    jeudi   хамиззеб
    vendredi   рузмазеб
    samedi   щамат
    dimanche   гьатӏан

     

     

    LES MOIS DE L'ANNEE

    janvier   йанварбосӏсӏ  ???
    février   пебралбосӏсӏ
    mars   мартбосӏсӏ
    avril   апрелбосӏсӏ
    mai   майбосӏсӏ
    juin   ийунбосӏсӏ
    juillet   ийулбосӏсӏ
    août   августбосӏсӏ
    septembre   сентабирбосӏсӏ   ???
    octobre   октабирбосӏсӏ   ???
    novembre   нойабирбосӏсӏ   ???
    décembre   декабирбосӏсӏ


    Remarque:  Les noms des jours de la semaine sont d'origine arabe alors que les mois de l'année sont empruntés au russe.

     


    LE CORPS HUMAIN

    artère   гьерилъ пул
    barbe   нижат
    bouche   эл
    bras   гъажв
    cerveau   гьан
    cheveu   минчӏа
    cheville   кӏурушилъ ракь, муᴴгощиб
    cil   гьуᴴй
    coeur   ракӏва
    colonne vertébrale   рекъелъу(лъ) ракь
    corps   лага, къаркъала
    côte   эсежвала, эсебракь
    cou   джарв
    coude   сӏсӏуᴴкал, сӏсӏуᴴчӏал
    crâne   гвангвара
    cuisse   регъел
    dent   салв
    doigt   гьиᴴцӏил
    dos   рекъелъ
    épaule   абагван
    estomac   гъваᴴщӏа
    fesse   беххиссучӏила
    foie   лелелъ
    front   гьакьа
    genou   никв
    gorge   рессел
    hanche   ахъилъ
    intestin   бакь
    jambe   мищӏал
    joue   чӏила
    langue   мисӏсӏ
    larme   магӏа
    lèvre   сим
    mâchoire   илӏ-гӏама
    main   лела
    menton   жуна
    moustache   михъ
    narine   хъекӏв
    nez   мегӏер
    nombril   сӏсӏуᴴй
    nuque   гъваᴴща
    oeil   гьачӏа
    ongle   милгьв
    oreille   гьаᴴчӏитӏа
    orteil   кваᴴщилъ гьинцӏил
    os   ракь
    paupière   элугьар
    peau   хъал
    pied   кваᴴща
    poignet   лелулъ рацӏил
    poing   гьунчӏа
    poitrine   нигь
    pouce   булулъ гьиᴴцӏил
    poumon   гьуᴴссер
    rein   кӏӯᴴй
    ride   регьем
    salive   хӏасӏсӏв
    sang   гьер
    sein   чача
    sourcil   кьеᴴссел
    sueur   гьана
    talon   нижа, мижа
    tête   ун
    veine   гьерилъ пул
    ventre   хъиᴴта
    visage   ссипат

     


    LES ANIMAUX


    animal   хӏаван
    abeille   пера
    agneau   кьедер
    aigle   сӏсӏуᴴй
    âne   гӏама
    araignée   нисхъара
    canard   бабуш, ордек (sauvage)
    cerf   гъвалчӏа
    chameau   варан
    chat   китв
    cheval   чӏатв
    chèvre   сӏсӏенелъ
    chien   гьвāй
    cochon   волгьон, дуᴴгъуз
    coq   куᴴтӏаб ōча
    écureuil   кӏваᴴкӏв
    éléphant   пил
    escargot   щваᴴтӏилгӏама
    fourmi   жуᴴж
    grenouille   къоркъ
    guêpe   кьижва
    hérisson   гӏузрукъ, гӏужрукъ
    hibou   бугь
    hirondelle   кьичвара
    insecte   рухӏчӏаголгьар
    lapin   кьеᴴчӏел
    léopard   сӏсӏеркъв
    lézard   чӏаᴴщв, кӏ՚аᴴщв, гьолгьол (vert)
    lièvre   кьеᴴчӏел
    lion   гъалбацӏ
    loup   бацӏа
    mouche   тӏуᴴтӏ
    moustique   щӏара
    mouton   хӏарщӏим, бищалъ
    oie   хъаз
    oiseau   этийōб хӏаван (oiseaux), щакиб (des bois)
    ours   сӣᴴ
    papillon   кӏаркӏима
    phoque   релгьалъгьвāй
    pigeon   гъуᴴгъ
    poisson   щваᴴшкӏа
    poule   ōча
    puce   чӏантӏ
    rat   аᴴхвагьекӏоча
    renard   сар
    sangsue   кӏурущ
    serpent   беча
    singe   маймалак
    souris   гьекӏоча
    taureau   муса
    tortue   ракьакъоркъ
    vache   зин
    veau   гьедер, бōлӏ

     


    LA TERRE ET LE MONDE


    LA NATURE

    air   гьава
    arbre   роша
    argent   ас
    bois   гьур
    branche   гьала
    brouillard   гьера
    chaleur   аᴴссалгьар
    ciel   решен
    côte   бала
    couleur   кьер
    eau   лълъēᴴ
    éclair   пардакь
    étoile   сӏсӏвара
    fer   куба
    feu   цӏай
    feuille   ал
    fleur   гигин
    fleuve   гьесса
    forêt   рохь
    froid   залгар
    fumée   кӏуᴴй
    glace   зар
    herbe   гьунчӏа, гьуᴴчӏа
    île   кьуᴴлӏимакӏва
    lac   илгьа
    lumière   кваᴴй-цӏай, кваᴴчӏар, нур
    lune   босӏсӏ
    mer   релгьа
    monde   дунел
    montagne   беса
    neige   аᴴз
    nuage   гьера
    ombre   аᴴщв
    or   месер
    papier   кагъар
    pierre   гьиᴴцӏа
    plante   жим
    pluie   сӏсӏāй
    poussière   дара
    racine   гьекьем
    rocher   кьор
    sable   сел, селв
    soleil   милгь
    tempête   чеч пудоб муч
    terre   уᴴщ
    vent   муч
    verre   зē

     

     

    LES COULEURS

    blanc   гьацӏаб
    bleu   хъайлъ
    jaune   гӏачуб
    noir   бечӏетӏуб
    rouge   щищуб
    vert   гӏачуб

     

     

    LES POINTS CARDINAUX

    nord   ссевер
    sud   къибла
    est   машрикъ
    ouest   магъриб

     

     

    LES SAISONS

    printemps   рēб
    été   къин
    automne   сибалар
    hiver   сибар

     

    Dagestan-tsumadinsky.png   

     

     

     


    Tags Tags : , , , , , ,